ŞİRAZ
Pars Kültür , sanat ve edebiyatı hazinesi
En son idari bölümlemelere göre fars eyaleti, altı metropol, kırk sekiz şehir, atmış ilçe ve yüz seksen beş köyden oluşur. Eyaletin merkezi tarihi Şiraz kentidir. Yüzölçümü yaklaşık 133 km dir. Fars eyaletinin büyük şehirleri şunlardır:abade,istehban,eglid,buvanat,cehrem,larmerd,marvadaşt,memeseni ve Neyriz.
Görülecek yerler:
Şah Çerağ: Şah Çerağ isimi, Şiilerin sekizinci İmam hazreti-i Ali bin Musa Er-Rıza(as)`nın kardeşine verdiği bir la-kapatır. Şah Çerağ, şiraz şehrinin en önemli ziyaretgahıdır. Hazret-i Şah Çerağ`ın türbesi ayna işlemleriyle, alçı işlemleri yazıtlarla süslü olup kapıları gümüştür. Bağ-ı İrem: Şiraz’ın en çok ilgi çeken ve en güzel bağlarından birisidir. Başları gökyüzüne ulaşan servi ağaçlarıyla, güzel güllerle ve kenarında sulama kanallarıyla süslü bu bağ Sasaniler dönemi bağlarına benzemektedir. Köşkün dış cephesindeki çini süslemeler, Yusuf ve Züleyha ve Ferhat ile şirin meclislerinin betimlemelerini göstermektedir.
Sadı Anıt-mezarı: Fars Edebiyatı’nın önde gelen şair ve edeplerinden Sadi’nin mezarı buradadır. Bu mezar geçmiş yüzyıllarda birçok defa değişime uğramış ve restore edilmiştir.
Hş.1301/m.1923 yılında açılan binanın altında berrak bir pınar akmaktadır. Kuzey batıda eyvandan yapılmış basamaklar sayesinde pınarın içine inilebilmektedir . Sadinin bostan ve gülistan adlı eserleri dünya edebiyatının önde gelen eserlerinden sayılır.
Hafız anıt mezarı: fars dilinin bir diğer büyük şairi irfanı şiir ve gazel divanı ile meşhur olan hafızdır. Anıt-mezar karşısındaki kerim han döneminden kalma amfideki dürt sütuna , 16 sütun daha eklenmiştir . şu an amfinin 20 sütunu bulunmaktadır. Türkiye nin ünlü şairi Yahya Kemal Hafız la ilgili şöyle bir şiir yazmıştır :
Hafızın kabri olan bahçede bir gül varmış
Yeniden her gün açarmış kanayan rengi ile
Gece bülbül ağıran vakte keder ağlarımı
Eski Şiraz’ı hayale Gine ahengiyle
Ölüm asude bahar ülkesidir bir rinde
Gönül her yerde buhurdan gibi yıllarca tüter
Ve serin serviler altında kalan kabrinde
Her seher bit gül açar her gece bir bülbül öter
Kuran kapısı: bu bina Deylemiler Dönemi’nde inşa edilmiş ve son zamanlara kadar kentin asıl kapısı olarak kullanılmıştır. Ancak son zamanlarda şehrin büyümesiyle birlikte başka giriş yolları inşa edilince kuran kapısı, tarihi bir bina olarak koruma altına alınmıştır.
Atik Ulu Camii: Sanat üslubu açısından diğer camilerden ayrılan en eski camidir. Caminin geçmişi hicri 281 yılına ,Amr Leys Saffarı zamanına kadar uzanır. Caminin en önemli giriş kapısı, karşılıklı iki sütun üzerine çinilerle on iki imamın isimlerinin yazıldığı kuzey giriş kapısıdır. Muzaikleri açısından bu yapı benzersizdir.
Pasargad: Şiraz İsfahan yolunun yüz otuz beşinci kilometresindeki Pasargad sarayları, iki bin beş yüz yıl önce büyük Kuruş`un emriyle yapılmıştır. Yapı, Kuruş`un anıt mezarını, Kuruş`a ait özel saray ,Teşrifat Sarayı ve dini mekanı(ateşkede)içermektedir.
Perse polis(taht-ı cemşit): Rahmet Dağı`nın eteklerinde , Mervdeşt korusunun karşısında ve Şiraz `ın elli beş kilometre kuzey doğusunda yer alır. Bu binalar topluluğu Ahameniş hükümdarı Darius`un emriyle yapılmıştır. Tarihi açıdan bu sarayın yapılışının başlangıcı M.Ö. 125 yılına ulaşır. Taht-ı Cemşit saraylarının genişliği 125 metre karedir. Taht-ı Cemşit saraylarının yapılışı yaklaşık 180 yıl sürmüş,200 yıl ayakta kalmıştır. Saraylar M.Ö . 330 yılında İskender tarafından yapılmıştır .
Apadana: Apadana, Taht-ı Cemşit`in en eski ve en büyük sarayıdır. Darius`un emriyle yapılmıştır. Basamaklar yoluyla ayna sarayına ulaşabilir. Bu saray Darius`un özel sarayıdır.
Zarduşt Kabesi: Şiraz ‘ ın Nakş-i Rustem tarihi eserlerinin hemen yakınında Kâbe ‘yi benzer bir bina bilinmektedir. Bu binanın üzerinde görünen pencereler ise Zarduşt ayinlerine göre ölülerin yerleştirilmesi için yapıldığı ve içeride mum yakmak amacıyla kullanıldığı söylenmektedir.
El sanatları ve hediyelik eşya: eğirmecilik, maden işletmeciliği, kakmacılık, halı dokumacılığı, hasır örmeciliği , oymacılık, çanak-çömlekçilik, çarık işlemeciliği, Keçecilik, dericilik, taş oymacılığı ve camcılık eyalette yaşatılan önde gelen el sanatlarındandır. Hurma, incir, turşu çeşitleri, içecek, kese, laristan kınası, nar ve safran eyalete mahsus hediyeliklerden bazılarıdır.